Δέκα μύθοι και αλήθειες για την ενδομητρίωση

Κοινές παρανοήσεις σχετικά με μια συχνή γυναικολογική πάθηση, που επηρεάζει τη γονιμότητα, αναλύει ο Νικόλαος Μαχαιριώτης, Επίκουρος Καθηγητής Μαιευτικής & Γυναικολογίας της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ


Η ενδομητρίωση είναι μια χρόνια γυναικολογική πάθηση που επηρεάζει την υγεία των γυναικών, την γονιμότητά τους, αλλά πρωτίστως την ποιότητα της ζωής τους. Ως ξεδιαλύνουμε τους 10 πιο συχνούς μύθους για την ενδομητρίωση:

Μύθος 1: Τα συμπτώματα είναι απλώς μια βαριά, επώδυνη περίοδος

Οι γυναίκες με ενδομητρίωση μερικές φορές υποθέτουν ότι τα συμπτώματά τους είναι ένα φυσιολογικό μέρος της εμμήνου ρύσεως και, όταν αναζητούν βοήθεια, μερικές φορές απορρίπτονται ως υπερβολικές αντιδράσεις στα φυσιολογικά συμπτώματα της περιόδου. Στην πραγματικότητα, όμως, συμβαίνει κάτι πολύ πιο σοβαρό. Σταδιακά, ο πόνος επεκτείνεται σε κάθε μορφή της καθημερινότητας και επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής.

Μύθος 2: Η ενδομητρίωση επηρεάζει μόνο την περιοχή της πυέλου

Οι πιο συχνές θέσεις για την εμφάνιση ενδομητρίωσης είναι εντός της πυέλου, όπως στους ιερομητρικούς συνδέσμους και τις ωοθήκες. Είναι αρκετά συχνή η παρουσία οζιδίων ενδομητρίωσης σε τμήματα του εντέρου, όπως το ορθό κυρίως, αλλά και το σιγμοειδές. Όμως, η ενδομητρίωση μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε στο σώμα. Σπάνια, ιστός παρόμοιος με το ενδομήτριο έχει βρεθεί στο διάφραγμα ή τους νεφρούς.

Μύθος 3: Η ενδομητρίωση είναι πάντα επώδυνη

Δεν βιώνουν όλες οι γυναίκες την ενδομητρίωση με πόνο. Δεν είναι ασυνήθιστο για μια γυναίκα να μάθει ότι έχει ενδομητρίωση μόνο αφού αρχίσει να ερευνά γιατί δυσκολεύεται να μείνει έγκυος. Μία στις δύο υπογόνιμες γυναίκες πάσχουν από ενδομητρίωση.

Μύθος 4: Η ενδομητρίωση μπορεί να προληφθεί

Δεν υπάρχει ξεκάθαρα κατανοητή αιτία για την ενδομητρίωση, επομένως δεν υπάρχει γνωστός τρόπος πρόληψης. Η χρήση ορμονικών σκευασμάτων αποτελεί φαρμακευτική θεραπεία για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της ενδομητρίωσης και δεν μπορεί να δοθεί ως προληπτική θεραπεία.

Μύθος 5: Η ενδομητρίωση πάντα βελτιώνεται μετά την εμμηνόπαυση

Ακόμη και μετά την εμμηνόπαυση μιας γυναίκας , μικρές ποσότητες οιστρογόνων συνεχίζουν να παράγονται τόσο από τις ωοθήκες, όσο και από τον λιπώδη ιστό. Έτσι, ενώ τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης βελτιώνονται σε πολλές γυναίκες, η εμμηνόπαυση δεν φέρνει ανακούφιση σε όλες.

Μύθος 6: Η θεραπεία της ενδομητρίωσης είναι η αφαίρεση της μήτρας (υστερεκτομή)

Η απάντηση είναι σίγουρα όχι, η υστερεκτομή δεν είναι θεραπεία για την ενδομητρίωση. Σε περιπτώσεις ενδομητρίωσης, όπου συνυπάρχει αδενομύωση, η υστερεκτομή αποτελεί χειρουργική μέθοδο εκλογής, μετά την κατάλληλη συμβουλευτική με τον ασθενή.

Μύθος 7: Πήρα αντισυλληπτικά για να εξαφανιστεί η κύστη ενδομητρίωση που έχω

Η ορμονική θεραπεία, όπως αυτή με τα αντισυλληπτικά δισκία , δεν εξαφανίζει τη νόσο της ενδομητρίωσης, όπως πιθανόν συμβαίνει με λειτουργικές κύστες ωοθηκών. Η φαρμακευτική αγωγή χρησιμοποιείται μόνο για τον έλεγχο των συμπτωμάτων. Είναι θεμελιώδες να κατανοηθούν ότι είτε τα ενδομητριώματα (ενδομητριωσικές κύστες), είτε τα οζίδια ενδομητρίωσης μόνο με τη χειρουργική αφαίρεση αντιμετωπίζονται ριζικά.

Μύθος 8: Η ενδομητρίωση προκαλείται από τη χρήση ταμπόν ή τη σεξουαλική δραστηριότητα

Η χρήση ταμπόν και η σεξουαλική δραστηριότητα δεν προκαλεί ενδομητρίωση. Η ακριβής αιτία της ενδομητρίωσης είναι ασαφής. Έρευνες προτείνουν την παλίνδρομη έμμηνο ρύση -κατά την οποία το αίμα της περιόδου ρέει πίσω μέσω των σαλπίγγων και εναποθέτει κύτταρα του ενδομητρίου στην πυελική κοιλότητα- ως μια πιθανή αιτία. Άλλες κατευθύνσεις ερευνών υποδηλώνουν ότι η ενδομητρίωση μπορεί να συνδέεται με μια διαταραχή του ανοσοποιητικού συστήματος ή ότι μπορεί να συνδέεται με ορισμένους κληρονομικούς γενετικούς παράγοντες , καθώς η πάθηση δεν είναι κληρονομική.

Μύθος 9: Αφού έχω ενδομητρίωση, δε θα μπορέσω ποτέ να μείνω έγκυος

Οι γυναίκες με ενδομητρίωση χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να συλλάβουν και ο επιπολασμός της ενδομητρίωσης σε υπογόνιμες γυναίκες κυμαίνεται από 40% έως 50% . Τα ποσοστά γονιμοποίησης μειώνονται περαιτέρω με τη σοβαρότητα της νόσου. Η υπογονιμότητα που σχετίζεται με την ενδομητρίωση είναι πολυπαραγοντική και περιλαμβάνει μηχανικούς, φλεγμονώδεις, κυτταρικούς, επιγενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες, η σύνθετη αλληλεπίδραση μεταξύ των οποίων έχει δυσμενείς επιπτώσεις στους γαμέτες, τις σάλπιγγες, το ενδομήτριο, τα έμβρυα, την εμφύτευση και, στη συνέχεια, τη γονιμοποίηση. Υπάρχει μια παρατηρούμενη συσχέτιση μεταξύ της ενδομητρίωσης και της υπογονιμότητας, χωρίς έναν ξεκάθαρο αιτιολογικό παράγοντα. Το μηνιαίο ποσοστό γονιμότητας σε γυναίκες με ενδομητρίωση είναι 2-10%, σε σύγκριση με 20% για τις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας χωρίς υπογονιμότητα. Σύμφωνα με μελέτες παρατήρησης, για υπογόνιμες γυναίκες με ιστολογικά αποδεδειγμένη ενδομητρίωση και χωρίς άλλους παράγοντες κινδύνου, τα ποσοστά αυτόματης εγκυμοσύνης είναι 30% για μέτρια νόσο και κοντά στο 0% για σοβαρή νόσο.

Μύθος 10: Όσες φορές και να χειρουργηθώ, θα ξαναεμφανιστεί η ενδομητρίωση

Βιβλιογραφικά, τα ποσοστά υποτροπής της ενδομητρίωσης όντως παρουσιάζονται αρκετά ψηλά. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι την τελευταία δεκαετία έχουν δημιουργηθεί τα κατάλληλα κέντρα για την αντιμετώπιση της νόσου, είτε με λαπαροσκοπική, είτε με ρομποτική. Τα ποσοστά υποτροπής της ενδομητρίωσης πρέπει να αναθεωρηθούν στο μέλλον και να είναι χαμηλότερα, διότι μόνο όταν γίνεται συνολική και επιμελής εξαίρεση των εστιών της ενδομητρίωσης μπορεί να εξαχθεί ένα ασφαλές στατιστικό συμπέρασμα.

πηγή ygeiamou