Μαρία Παπαδημητρίου -Η δημογραφική και αναπτυξιακή πραγματικότητα των Σερρών απαιτεί σχεδιασμό

Η εγκατάλειψη της υπαίθρου των Σερρών και η απουσία αναπτυξιακού σχεδιασμού από την πλευρά της Αντιπεριφέρειας αναφέρει η περιφερειακή σύμβουλος Μαρία Παπαδημητρίου που επισημαίνει πώς «Η δημογραφική και αναπτυξιακή πραγματικότητα των Σερρών απαιτεί συνολικό σχεδιασμό και όχι αποσπασματικές παρεμβάσεις»

Ερώτηση για το δημογραφικό πρόβλημα και τη σχέση του με τις αναπτυξιακές πολιτικές που έχουν εφαρμοστεί στην ΠΕ Σερρών υπέβαλε η παράταξη «ΑΛΛΑΓΗ στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας», με αφορμή τα δυσμενή δημογραφικά στατιστικά, την πρωτοφανή καταστροφή του κτηνοτροφικού κόσμου και τα περιστατικά επιβολής εγκατάστασης τερατωδών φωτοβολταϊκών σε παραγωγική γη χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Η ερώτηση πρόκειται να απαντηθεί προφορικά από τον Αντιπεριφερειάρχη Σερρών κατά την ειδική συνεδρίαση λογοδοσίας που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 22 Δεκεμβρίου στο Περιφερειακό Συμβούλιο Κ. Μακεδονίας.

Σύμφωνα με την Περιφερειακή Σύμβουλο Σερρών της παράταξης, Μαρία Παπαδημητρίου, η οποία είχε σειρά επαφών με πληττόμενες κατηγορίες πολιτών, η σοβαρή δημογραφική κρίση που σοβεί, όχι μόνο επηρεάζει άμεσα την οικονομική ανάπτυξη, το εργατικό δυναμικό και την κοινωνική συνοχή, αλλά και επηρεάζεται από αυτά, δημιουργώντας ένα καθοδικό σπιράλ αλληλοτροφοδοτούμενης επιδείνωσης. Η λήψη άμεσων μέτρων αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα, καθώς η Π.Ε. Σερρών ερημώνει από κατοίκους όλο και περισσότερο.

Η παράταξη «ΑΛΛΑΓΗ στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας» ζητά απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα, όπως:

1. Ποιο είναι το στρατηγικό αναπτυξιακό σχέδιο της Περιφέρειας και της Αντιπεριφέρειας για την επόμενη τριετία για την Π.Ε. Σερρών και ποιες οι προτεραιότητες που έχει θέσει;
2. Σε τι ύψος ανέρχονται οι χρηματοδοτικοί πόροι που θα διατεθούν από την Περιφέρεια μέσω της Αναπτυξιακής Σερρών (ΑΝΕΣΕΡ);
3. Υπάρχει πρόβλεψη για ένα ολοκληρωμένο, στοχευμένο πρόγραμμα αντιμετώπισης της δημογραφικής κρίσης στην Π.Ε. Σερρών;
4. Ποια μεγάλα έργα υποδομών έχουν ενταχθεί ή πρόκειται να ενταχθούν στην Π.Ε. Σερρών, με ορίζοντα υλοποίησης έως το 2027;
5. Ποια μέτρα σκοπεύει να λάβει η Διοίκηση για την αναστροφή της αναπτυξιακής υστέρησης των δήμων με τις μεγαλύτερες πληθυσμιακές απώλειες, όπως ο Δήμος Νέας Ζίχνης;

Τις ερωτήσεις συνοδεύει σειρά προτάσεων που καταθέτει η Μαρία Παπαδημητρίου στο Περιφερειακό Συμβούλιο, σχετικά με έργα υποδομών, αναπτυξιακές παρεμβάσεις, δημογραφικές πολιτικές, αλλά και κοινωνικές και πολιτιστικές παρεμβάσεις.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:

Ερώτηση για την 6η Ειδική Συνεδρίαση Λογοδοσίας ΠΚΜ (2025)

της Μαρίας Παπαδημητρίου

προς τον αντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Σερρών, κ. Σπυρόπουλο

Δημογραφικό και Ανάπτυξη στην Π.Ε. Σερρών.

Απουσία αναπτυξιακού σχεδιασμού και ολοκληρωμένου προγράμματος έργων και δράσεων για την αντιμετώπιση της εγκατάλειψης της υπαίθρου.

Με την παρούσα ερώτηση, η οποία έπεται προηγούμενης σχετικής τοποθέτησης σε παλαιότερη συνεδρίαση λογοδοσίας, θέτω εκ νέου το κρίσιμο ζήτημα του δημογραφικού προβλήματος και της αναπτυξιακής υστέρησης της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών.

1. Δημογραφικοί Δείκτες – Στοιχεία Απογραφής 2021

Η Π.Ε. Σερρών καταγράφει μία από τις πιο έντονες πληθυσμιακές μειώσεις στην Κεντρική Μακεδονία, με συνολικό πληθυσμό 151.317 κατοίκους. Ενδεικτικά: Νέα Ζίχνη: –33,31%, Ηράκλεια: –25,69%, Αμφίπολη: –21,93%, Εμμανουήλ Παππάς: –21%.

Οι θάνατοι υπερβαίνουν σημαντικά τις γεννήσεις, η γήρανση επιταχύνεται, με αύξηση του πληθυσμού 65+ και 80+ και συνεχή μείωση ηλικιών 0–39, καθώς παρατηρείται και μεγάλο ρεύμα μετακίνησης των νέων προς μεγάλα αστικά κέντρα, αλλά και προς το εξωτερικό.

Τα στοιχεία αυτά συνιστούν σοβαρή δημογραφική κρίση, η οποία όχι μόνο επηρεάζει άμεσα την οικονομική ανάπτυξη, το εργατικό δυναμικό και την κοινωνική συνοχή, αλλά και επηρεάζεται από αυτά, δημιουργώντας ένα καθοδικό σπιράλ αλληλοτροφοδοτούμενης επιδείνωσης.

Είναι προφανές και στον πλέον αδαή ότι αν δεν ληφθούν άμεσα και επείγοντα μέτρα, η Π.Ε. Σερρών θα ερημώνει από κατοίκους όλο και περισσότερο.

2. Αναπτυξιακή Υστέρηση – Έλλειψη Στρατηγικού Σχεδίου

Ωστόσο, παρατηρείται πλήρης απουσία ενός ολοκληρωμένου αναπτυξιακού σχεδίου από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και την Αντιπεριφέρεια Σερρών. Οι όποιες χρηματοδοτήσεις κατανέμονται με αδιαφάνεια σε μικρές, αποσπασματικές δράσεις χωρίς συνολική στόχευση, μετρήσιμους στόχους, αναπτυξιακή ιεράρχηση έργων και σύνδεση των παρεμβάσεων με το δημογραφικό πρόβλημα. Ο κατακερματισμός αυτός δεν επιτρέπει καμία αναπτυξιακή υπέρβαση.

3. Προτάσεις για Ολοκληρωμένα Έργα και Παρεμβάσεις

Καταθέτω προς εξέταση τις εξής προτάσεις, οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν μέρος ενός συγκροτημένου αναπτυξιακού σχεδίου:

3.1 Έργα Υποδομών

• Σχεδιασμός νέων εγγειοβελτιωτικών έργων, όπως φράγματα συλλογής και αποθήκευσης νερού, ταμιευτήρες, νέα υδραυλικά έργα και αγροτικά δίκτυα εξοικονόμησης νερού, για τη στήριξη της πρωτογενούς παραγωγής, την ενίσχυση της αγροτικής ανάπτυξης και τον μετριασμό της ερημοποίησης της υπαίθρου
• Αναβάθμιση βασικού και αγροτικού οδικού δικτύου.
• Σχεδιασμός σιδηροδρομικού δικτύου εντός της ΠΕ και προαστιακού σιδηροδρόμου που να συνδέει με τη Θεσσαλονίκη και τις υπόλοιπες ΠΕ

3.2 Αναπτυξιακές Παρεμβάσεις

• Σύσταση Αγροδιατροφικού Κέντρου Καινοτομίας σε συνεργασία με το ΔΙ.ΠΑ.Ε.
• Πρόγραμμα στήριξης νεοφυών επιχειρήσεων και τοπικής καινοτομίας.
• Δημιουργία cluster γαλακτοκομίας–κτηνοτροφίας.

3.3 Δημογραφικές Πολιτικές

• Κίνητρα για νέες οικογένειες (στέγαση, βρεφονηπιακοί σταθμοί).
• Κίνητρα εγκατάστασης νέων επαγγελματιών και επιστημόνων.
• Ενίσχυση ψηφιακών υποδομών για τηλεργασία στον αγροτικό χώρο.

3.4 Κοινωνικές και Πολιτιστικές Παρεμβάσεις

• Δομές υποστήριξης ηλικιωμένων σε απομακρυσμένες κοινότητες.
• Ανάπτυξη πολιτιστικού και φυσιολατρικού τουρισμού.

3.5 Έργα πρόληψης φυσικών καταστροφών και προσαρμογής στις συνθήκες της Κλιματικής Αλλαγής

• Ολοκληρωμένος αντιπλημμυρικός σχεδιασμός από τα ανάντη ορεινά μέχρι τα κατάντη πεδινά
• Παρεμβάσεις που στηρίζονται στο Περιβάλλον (nature based solutions) για τον αντιπλημμυρικό σχεδιασμό και την προστασία του περιβάλλοντος
• Αναδάσωση όλων των καμένων δασικών εκτάσεων και απαγόρευση εγκατάστασης αναπτυξιακών δραστηριοτήτων σε περιοχές που καταστράφηκαν από ακραία φαινόμενα (δασικές πυρκαγιές, πλημμύρες κλπ).
• Υδραυλικά έργα, όπως αναβαθμοί και μικρά ή μεγαλύτερα φράγματα για την αντιμετώπιση της διάβρωσης του εδάφους, τη συγκράτηση των πλημμυρικών απορροών και τον εμπλουτισμό των υδροφορέων.

4. ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΤΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ

1. Θεωρεί η διοίκηση της Περιφέρειας και της Αντιπεριφέρειας Σερρών ότι φέρει πολιτικές ευθύνες για την πληθυσμιακή κατάρρευση που παρατηρείται στην Π.Ε. Σερρών;
2. Ποιο είναι το στρατηγικό αναπτυξιακό σχέδιο της Περιφέρειας και της Αντιπεριφέρειας για την επόμενη τριετία για την Π.Ε. Σερρών και ποιες οι προτεραιότητες που έχει θέσει;
3. Σε τι ύψος ανέρχονται οι χρηματοδοτικοί πόροι που θα διατεθούν από την Περιφέρεια μέσω της Αναπτυξιακής Σερρών (ΑΝΕΣΕΡ) αυτή την τριετία; Συγκρινόμενοι με τα προγράμματα που αναμένεται να υλοποιήσουν οι σχετικές υπηρεσίες της Π.Ε. Σερρών, τους υπερβαίνουν ή υπολείπονται;
4. Υπάρχει πρόβλεψη για ένα ολοκληρωμένο, στοχευμένο πρόγραμμα αντιμετώπισης της δημογραφικής κρίσης στην Π.Ε. Σερρών; Υπάρχει κάποια πρόοδος από τον Ιούνιο που συζητήθηκε και πάλι το δημογραφικό πρόβλημα ολόκληρης της Περιφέρειας στη συνεδρίαση λογοδοσίας και η αρμόδια αντιπεριφερειάρχης κ. Δερμεντζοπούλου υποσχέθηκε να πάρει συγκεκριμένα μέτρα;
5. Ποια μεγάλα έργα υποδομών έχουν ενταχθεί ή πρόκειται να ενταχθούν στην Π.Ε. Σερρών, με ορίζοντα υλοποίησης έως το 2027;
6. Ποια μέτρα σκοπεύει να λάβει η Διοίκηση για την αναστροφή της αναπτυξιακής υστέρησης των δήμων με τις μεγαλύτερες πληθυσμιακές απώλειες, όπως ο Δήμος Νέας Ζίχνης;

Η δημογραφική και αναπτυξιακή πραγματικότητα των Σερρών απαιτεί όχι αποσπασματικές παρεμβάσεις αλλά συνολικό σχεδιασμό. Ζητούμε συγκεκριμένες απαντήσεις και δεσμεύσεις, καθώς και τη συμπερίληψη των προτάσεών μας στο αναπτυξιακό πρόγραμμα της Περιφέρειας.