ΠΟΘΣ: 25η Μαρτίου 1821!
Το δικό της Μήνυμα έστειλε η Πανελλήνια ένωση θρακικών σωματείων για την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου.
Συγκεκριμένα αναφέρει: “Η ημέρα που έχει ορισθεί ως αφετηρία του ξεσηκωμός ενάντια στον Τουρκο κατακτητή. Η συνεισφορά της Θράκης στον αγώνα υπήρξε καθοριστική, αν και δεν συμπεριλαμβάνεται στα κοινά βιβλία ιστορίας.
Η Θράκη αποτέλεσε δυναμικό πυρήνα για την προετοιμασία της επανάστασης. Η ζωντανή παράδοσή της αφενός, συνυφασμένη με τον θρήνο του Γένους για την Επτάλοφο και την Αγία Σοφία και με την πίστη στο Δικέφαλο Αετό και στον Μαρμαρωμένο Βασιλιά καλλιέργησαν και εδραίωσαν, μέσα στους χρόνους της τουρκικής δουλείας, την πίστη όλων των Ελλήνων για την αποτίναξη του κατακτητή. Η πίστη αυτή αντικατοπτρίζεται στο λαϊκό στίχο, «πάλι με χρόνια με καιρούς, πάλι δικά μας θα΄ ναι».
Η διοικητική της οργάνωση αφετέρου, στηριζόμενη στους θεσμούς της Εκκλησίας, της δημογεροντίας, των συντεχνιών και της παιδείας συνέβαλε αποφασιστικά στη διατήρηση της εθνικής ταυτότητας και την επαναστατική της αφύπνιση. Οι Θράκες αρχικά συσπειρώθηκαν γύρω από τους θρησκευτικούς του ηγέτες, ως μόνους αναγνωρισμένους από τους Οθωμανούς, εκπροσώπους του ελληνικού στοιχείου.
Βαθμιαία οργανώθηκαν και οι υπόλοιποι θεσμοί, με τον 17ος αιώνα να βρίσκει τους Θράκες σε μεγάλη οικονομική και πνευματική άνθιση. Πλήθος ελληνικών σχολείων λειτουργούν στην Θράκη, όταν η υπόλοιπη Ελλάδα είναι βυθισμένη σε πνευματικό σκοτάδι μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης και την κατάλυση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας.Έτσι η Θράκη πρώτη δίνει το έναυσμα για την αποτίναξη από τον κατακτητή και οι Θράκες ήταν οι πρώτοι που έδωσαν το αίμα τους για τον απελευθερωτικό αγώνα.
Τις παραμονές της Ελληνικής επανάστασης του 1821 απαγχονίστηκαν και αποκεφαλίστηκαν οι περισσότεροι Ιεράρχες και χιλιάδες Έλληνες της Θράκης από τους Τούρκους, για να εκφοβίσουν το Ελληνικό Έθνος το οποίο είχε εξεγερθεί. Ο απαγχονισμός του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄ αποτέλεσε το σύνθημα για την εξόντωση των Ελλήνων της Θράκης.
Την ίδια περίοδο οι Έλληνες της Θράκης προετοιμαζόταν για τον αγώνα και οργανώνονταν για την Ελληνική Επανάσταση. Έτσι χιλιάδες Θρακιώτες μυήθηκαν στην Φιλική Εταιρεία και οργανώθηκαν ένοπλες ομάδες σύμφωνα με τα πρότυπα της Νοτίου Ελλάδας.
Κατά την διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, τόσο στον Ελλαδικό χώρο, τον χώρο της Θράκης αλλά και στην Μολδοβλαχία η προσφορά των Θρακών ήταν μεγάλη.
Στο επαναστατικό σώμα του Αλέξανδρου Υψηλάντη που έδρασε στη Μολδοβλαχία, αγωνίστηκαν πολλοί Θράκες όπως ο οπλαρχηγός Αθανάσιος Καράμπελιας από την Κορνοφωλιά την Δυτικής Θράκης, ο Χατζή Γεωργής από την Αδριανούπολη, ο Φαρμάκης ο Ολύμπιος, οι Ιερολοχίτες αδελφοί Ξενοκράτη, Κωνσταντίνος και Πασχάλης από το Σαμάκοβο Ανατολικής Θράκης.
Στο Εθνολογικό Μουσείο Αθηνών μάλιστα, εκτίθενται τα μοναδικά αντικείμενα που σώζονται από τον Ιερό Λόχο και ανήκαν στον διασωθέντα από τη μάχη του Δραγατσανίου αδελφό, τον Κωνσταντίνο Ξενοκράτη. Από την πρώτη στιγμή της συγκρότησης του Ιερού Λόχου από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, στις 3-3-1821 στη Φωξάνη, στα σύνορα της Μολδαβίας με τη Βλαχία, πολλοί ήταν οι Θράκες που έσπευσαν να καταταγούν. Εξάλλου ο ίδιος ο Υψηλάντης δήλωνε ως τόπο καταγωγής του την Κωνσταντινούπολη, που γεωγραφικά ανήκει στην Ανατολική Θράκη!
Στο Επαναστατικό σώμα του Εμμανουήλ Παππά το οποίο έδρασε στην Χαλκιδική και στην Μακεδονία όπως και στο Επαναστατικό Σώμα του Καρατάσου στην Μακεδονία αγωνίστηκε ο Επίσκοπος Μαρώνειας Κωνστάντιος.
Πολλοί από του Θράκες της Μάκρης και της Μαρώνειας ενώθηκαν με Μακεδόνες και Θεσσαλούς και συγκρότησαν τη «Φάλαγγα των Θεσσαλο-Μακεδονο-Θρακών», η οποία έδρασε στην περιοχή της Στερεάς Ελλάδας.
Στην Νότια Ελλάδα η οποία αποτέλεσε το κέντρο των πολεμικών επιχειρήσεων λόγω της γεωγραφίας της, κατέφθασαν και αγωνίστηκαν Θράκες όπως ο Καπετάν Αντώνιος Βιζβίζης, η σύζυγός του Δόμνα Βιζβίζη, ο Καπετάν Στρατής Σκόρδος, ο Καπετάν Δούκας, οι καπετάνιοι Φραντζής και Μαργαρίτης Κούταβος, ο Κάρπος Παπαδόπουλος, ο Περαιβός, ο Στέφανος Σέρβος, ο Λιόλιος Λαζόπουλος καθώς επίσης και χιλιάδες άλλοι Θράκες, που κοσμούν το Πάνθεο των ηρώων του Έθνους.
Η ένοπλη αυτή δράση των Θρακών μακριά από τον χώρο της ιδιαίτερης πατρίδας τους αποκτά βαρύνουσα σημασία, καθώς αγνόησαν κάθε δυσχέρεια και κίνδυνο και έθεσαν στη διάθεση της επανάστασης τη ζωή και τις περιουσίες τους. Αγωνίστηκαν όπου οι συνθήκες το απαιτούσαν, σε όλο τον επαναστατημένο ελλαδικό χώρο, αγόγγυστα, αν και γνώριζαν ότι λόγω των ισχυρών οθωμανικών δυνάμεων που αναπτύσσονταν στη Θράκη και της Κωνσταντινούπολης που ανήκε στα γεωγραφικά της εδάφη και της ασκούσε αυστηρή εποπτεία, θα ήταν η τελευταία περιοχή που θα αποτίνασσε τον τουρκικό ζυγό.
Στο χώρο της Θράκης η Επανάσταση εκδηλώθηκε με τη μορφή τοπικών εξεγέρσεων που έλαβαν χώρα σε περιοχές μεταξύ των οποίων αυτές της Σωζόπολης, της Καλλίπολης, της Αίνου, της Σαμοθράκης, των Λαβάρων (Σαλτίκιοϊ) Έβρου. Σφαγές σημειώθηκαν στο Ισαάκιο, το Σοφικό, το Ασημένιο με το ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης να κυριαρχεί. Την ίδια στιγμή οι εκτελέσεις προκρίτων στις περιοχές των Σαράντα Εκκλησιών, της Κεσσσάνης, της Βάρνας και οι απαγχονισμοί κληρικών και λαϊκών στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης καταδείκνυαν τη βάναυση αντιμετώπιση των Θρακών από τον κατακτητή.
Η Θράκη στην ουσία λειτούργησε ως κυματοθραύστης, υποχρεώνοντας τους Οθωμανούς να διατηρήσουν μεγάλες στρατιωτικές δυνάμεις στην επικράτειά της, οι οποίες σε άλλη περίπτωση θα είχαν διατεθεί για την καταστολή της εξέγερσης στην Νότια Ελλάδα.
Κλείνοντας αυτήν τη συνοπτική αναφορά κάποιων παραμέτρων που καθιστούν ιδιαιτέρως πολύτιμες τη συμβολή και την προσφορά της Θράκης στους αγώνες της Εθνικής Παλιγγενεσίας, ηθικά αλλά και στρατιωτικά, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα ότι η θυσία των Θρακών ήταν εφάμιλλη της εξέγερσης στην υπόλοιπη Ελλάδα.
Χρόνια πολλά Θράκη μου!
Χρόνια ευλογημένα και ελεύθερα πάντα!”
ΥΦΥΠΕΞ Χατζηβασιλείου Σέρρες: Τιμούμε του ήρωες που έγραψαν την πιο ένδοξη σελίδα της Ιστορίας μας
Νικήτας Κακλαμάνης: 204 χρόνια από την εξέγερση των Ελλήνων κατά του τουρκικού ζυγού
